Filozofia Kaizen. Małymi krokami ku doskonałości 🇵🇱
By Robert Maurer. 3/5.
An introduction to the method of small steps. Too long for such a tiny topic. Wasn’t as informative as I thought.
# Innowacja
Słowa innowacja używa się powszechnie jako dokonanie przełomu. W biznesie - drastyczna zmiana (która w idealnych warunkach trwa krótko, wywołując ogromne zmiany jednocześnie; szokująca, radykalna zmiana), np.
- masowe zwolnienie (trwa krótko), nagła konieczność restrukturyzacji
- zainwestowanie hajsu w startup (trwa krótko), ogromny zysk (ale też poza biznesem)
- rzucanie nałogu cold-turkey
- radykalny plan na pozbycie się długu
Radykalne zmiany mogą spowodować słomiany zapał.
# kaizen
W biznesie: Przeciwieństwo innowacji. Dosłownie: metoda ustawicznego poprawiania procesu procesu zarządzania i produkcji na każdym jego szczeblu, just-in-time.
- Każdy pracownik może zgłosić pomysł na poprawienie procesu
- Bez oceniania W życiu: W miarę wygodne, drobne kroki w stronę rozwoju. Metoda małych kroków
“Nawet najdłuższa podróż zaczyna się od jednego kroku”.
—Lao Cy
# Dlaczego Kaizen?
Zmiany z dnia na dzień są drobne i wykonalne niemal bez wysiłku (sprzyjające środowisko). W długim czasie doprowadzają do ogromnej zmiany.
Małe kroki kaizen:
- wyłączają/oszukują mechanizm lęku (walka/ucieczka) przed ogromnymi zmianami
- mechanizm lęku: śródmózgowie->ciało migdałowate; reakcja walki lub ucieczki, uruchamiany gdy chcemy nagle wdrożyć zmianę (innowację).
- Nagła zmiana zawsze wywołuje strach
- Reakcja mózgu jest automatyczna
- bardziej świadoma część mózgu (kora mózgowa) może zostać zablokowana
- mechanizm lęku: śródmózgowie->ciało migdałowate; reakcja walki lub ucieczki, uruchamiany gdy chcemy nagle wdrożyć zmianę (innowację).
- stymulują racjonalne podejście i twórcze myślenie
- tworzą nowe połączenia nerwowe budując jednocześnie nowe nawyki
- zaspokajają potrzebę by iść do przodu i osłabiają stres
- wysiłek jest niemal niezauważalny
- zwłaszcza gdy wykonanie zadania jest przyjemne i powoduje dumę
# Oczekuj strachu
Strach ostrzega przed wyzwaniem, oznacza ambicję, wzmacnia nadzieję. Im więcej odczuwamy strachu, tym bardziej się o coś troszczymy.
Oczekując strachu możesz podejść do problemu na spokojnie.
# Małe pytania
Mózg uwielbia pytania. Pytania typu “jak mam schudnąć 25kg w 2 tygodnie” są trudne i budzą ogromny lęk. Pytając “jakie najmniejsze kroki mogę podjąć by poprawić swoje zdrowie?” tego lęku nie budzą:
- co mogę robić 5 minut dziennie aby poprawić swój budżet/zdrowie/relacje?
Po czasie mózg zacznie odpowiadać skutecznymi pomysłami - ciało migdałowate spoczywa, a kora mózgowa może się wykazać.
Wymagają spokoju i cierpliwości. Należy zadawać sobie pytania regularnie, tak długo jak jest to konieczne aby mózg odpowiedział.
- tracimy kontrolę nad samym procesem zmiany i nie możemy określić momentu w którym osiągneliśmy cel, tak jak nie możemy powiedzieć kiedy opanowaliśmy jazdę samochodem czy grę na gitarze
Należy pytać o pozytywy (zamiast dlaczego jestem taki gruby? zapytać co małego mi się dziś w sobie podoba?).
Małe pytania mogą wydawać się śmieszne, ale przynajmniej nie wzbudzają negatywnej reakcji, lęku.
Znakiem, że można iść dalej, jest wykonywanie poprzedniego kroku automatycznie, bez wysiłku i nawet z przyjemnością.
# Przykłady
- Perry Spencer - mikrofalówka
- zostawił batonika obok radaru
- zapytał “Dlaczego radar stopił batonika”
- zadawał kolejne małe pytania
- mikrofalówka
- kogo mogę poprosić o pomoc?
- w jaki jak najmniejszy sposób mogę poprawić swoją dietę?
- co mogę zrobić aby choć odrobinę poprawić swoje relacje z klientem?
- jaką jedną rzeczą mój mąż mnie uszczęśliwia?
- co mogę zrobić aby w małym stopniu przybliżyć się do swojego celu?
- z kim dawno nie rozmawiałem?
- co mogę dobrego powiedzieć o tej osobie?
Odpowiedzi warto zapisywać w dzienniku (lub w innej formie).
# Rzeźbienie umysłu
Polega na udawaniu czynności w wyobraźni. Przydatne w realizowaniu trudnych przedsięwzięć.
Mózg nie rozumie różnicy pomiędzy rzeczywistością, a światem wyobraźni. Wykonując trening (wyobrażając sobie ćwiczenie), nadal wpływam na chemię organizmu. Nadal tworzą się połączenia neuronowe.
- Wybierz zadanie (budzące lęk lub dyskomfort)
- Zdecyduj przez ile czasu dziennie chcesz rzeźbić umysł (w sekundach).
- czas musi być dobrany tak, aby nie było kłopotliwym wykonać zadanie codziennie
- Wykonuj ćwiczenie w cichym i wygodnym miejscu.
- Wyobraź sobie trudną sytuację, wyzwanie.
- _Co widzisz? Co Cię otacza? Kto się tam znajduje? Jak wygląda?__ Postaraj się zobaczyć wyraz twarzy innych ludzi, ich ubrania, posturę.
- Wyobrażaj sobie także zapachy, smaki, dźwięki
- Wyobraź sobie wykonywanie zadania
- użyte słowa, ton głosu, uczucie trzymania przedmiotu itp.
- Wyobraź sobie pozytywny outcome w reakcji na wykonanie zadania
- wystąpienie publiczne -> wpatrzone z ciekawością oczy publiczności, szmer notowania itd.
- Wykonaj zadanie kiedy już poczujesz się na siłach po mentalnym treningu
# Postanowienia noworoczne - przykłady
- Zdrowe odżywianie
- wyrzucaj pierwszy kęs tuczącej przekąski przez miesiąc
- wyrzucaj dwa pierwsze w kolejnym miesiącu
- w trzecim - trzy kęsy
- skoncentruj się na tym by jeść wolniej i być bardziej skupionym na jedzeniu
- Ćwiczenia
- używaj zaciskacza podczas oglądania TV
- wykonuj przez jakiś czas jedną pompkę dziennie
- przejdź jedno piętro piechotą zamiast użyć windy
- zadaj sobie pytanie jaka mała aktywność sprawi mi przyjemność (bieganie, rower czy basen)
- Oszczędzanie
- odkładaj 5zł dziennie
- np. zastępując kawę mniejszą
- raz dziennie wymyśl sposób na wydanie zaoszczędzonych pieniędzy
- znajdziesz większą motywację by oszczędzać zamiast korzystać z małych przyjemności
- odkładaj 5zł dziennie
- Produktywność
- spisz rzeczy, które pożerają czas
- spisz rzeczy, które wg ciebie są bardziej produktywne. Każdego dnia dodawaj jedną rzecz do listy
- kiedy poczujesz, że chcesz wypróbuj jedną z nich w stylu kaizen
# Rozwiązywanie problemów
Rozwiązuj problemy jak tylko się pojawią
- bez prokrastynacji
- jesteśmy przyzwyczajeni do małych problemów dlatego nie rozwiązujemy drobnych niedogodności
- zgodnie z teorią rozbitych okien
- a przecież są mogą one być znakami ostrzegawczymi
- zastanów się czy przy ostatnim, dużym problemie pojawiły się wcześniej jakieś małe znaki ostrzegawcze
- zastanów się co pomogło rozwiązać ten problem
Zadawaj sobie kaizen aby nauczyć się rozwiązywać problemy zawczasu
- jaki krok mogę podjąć, żeby poprawić sytuację?
- czy małe problemy wykazują tendencję do rozwoju?
- czy mogę osadzić problem w szerszym kontekście?
Nigdy nie zakładaj, że systemy będą działać niezawodnie (jeżeli coś może pójść źle, to tak się stanie; prawo Murphy’ego).
Nie reaguj gniewiem. Odpowiadając gniewem na życiowe wyzwania masz siedmiokrotnie wyższą szansę zapadnięcia na choroby serca niż ludzie prowadzący identyczny styl życia, lecz o innym temperamencie.
Korzystaj ze swojej wewnętrznej mądrości. Zareaguj na drobne, przejmujące uczucie, że coś jest nie tak.
# Nagrody
Nagradzaj się za kolejne kroki.
Korzystaj z małych nagród.
Małe nagrody są optymalne ponieważ wykorzystują jedną z zasad ludzkiej natury: im większa nagroda zewnętrzna, tym większa jest też szansa, że osłabi lub stłumi wrodzone dążenie do doskonałości.
- większe nagryody redukują wewnętrzną motywację na rzecz zewnętrznej.
- w środowisku korporacyjnym duże nagrody pieniężne mogą sugerować, że pracownik jest trybikiem w maszynie i musi być zachęcany do działania wyłącznie obietnicami osobistego zysku
- małe nagrody są formą uznania i docenienia potrzeby rozwoju i wkładu osobistego
# Przykłady
- podziękowanie
- uczciwa uwaga na swój temat (np. gdy problemem jest walka z krytycyzmem)
- małe i drobne prezenty
# Małe momenty
Kaizen wymaga wolniejszego tempa. Dostrzeganie małych momentów (zachwytów nad codziennością) uczy życia tu i teraz.
Wiele przełomowych dokonań wynikło bezpośrednio z cierpliwej, codziennej obserwacji małych zjawisk.
# w związkach
W szczęśliwych małżeństwach przejawy pozytywnego stosunku do partnera występują pięć razy częściej niż przejawy negatywne. Docenia się takie małe gesty jak:
- mówienie spokojnym głosem po otrzymaniu telefonu od partnera
- przeciwstawne podenerwowaniu czy szybkiej rozmowie sugerującej, że telefon przerwał wykonywanie ważnych zadań
- pytanie o szczegóły z dnia drugiej osoby
- odkładanie telefonu, gdy partner wchodził do pokoju
- wracanie do domu o umówionej godzinie
- albo przynajmniej zawiadamianie o planowanym spóźnieniu.
- koncentrowanie się na zaletach partnera, zamiast na wadach
Małe momenty pozwalają drugiej osobie odczuć troskę i opiekę. Pozwala odczuć bycie kochanym za to jakim się jest, a nie za to co się robi.
# Podsumowanie
Piękno kaizen i jego wyzwanie polega jednak na tym, że wymaga ono wiary w siłę ciała i umysłu. Podejmując małe kroki, ustawiasz swój wewnętrzny kompas na nowy azymut i pozwalasz, by umysł zajął się resztą.
Zamiast agresywnie zmuszać się do “wojskowego” myślenia o zmianie, pozwól, by umysł dokonywał skoków we własnym tempie.
Patrz na kaizen jako na proces, który nigdy się nie kończy, postrzegania życia w kategoriach okazji do ustawicznego rozwoju, ciągłego podnoszenia poprzeczki oraz rozwijania własnego potencjału.
Bo co może być ważniejszego w życiu niż wyciąganie możliwości z każdej mijającej chwili?